Het Europese aanhoudingsbevel
21 september 2003
Essentie :
een EU-lidstaat vraagt de uitlevering (het aanhoudingsmandaat
wordt uitgeschreven door het openbaar ministerie) van een
onderdaan aan een andere EU-lidstaat. Die staat moet daarop
ingaan. Er bestaat geen politieke en nog nauwelijks een rechterlijke
toetsing. De uitleverende staat moet vertrouwen op het rechtssysteem
van de om uitlevering vragende staat.
Het concept leefde bij de Europese Commissie al lang. Na 11
september was de tijd rijp om het aanhoudingsbevel door te
drukken… De Belgische regering wil het reeds op 1/1/2003 implementeren.
Belangrijk is dat er geen sanctie bestaat wanneer een staat
niet implementeert.
Bedenkingen :
Het aanhoudingsbevel is een kaderbesluit. Of men via een kaderbesluit
verdragen (die per definitie van een hogere rechtsorde zijn)
kan wijzigen of afschaffen, lijkt in principe onmogelijk. Toch
wordt van dit gevaarlijke, van democratische controle verstoken
beslissingsmechanisme (ingevoerd door het Verdrag van Amsterdam)
gebruik gemaakt om uitleveringsverdragen af te schaffen.
Een sluikse besluitvorming dreigt, omdat weinig parlementairen
deze zaak volgen of er de impact van inschatten. In die omstandigheden
zou de regering het Europese aanhoudingsbevel wel eens onverwacht
snel en quasi onopgemerkt kunnen doordrukken.
Essentieel is dat men het non-discriminatiebeginsel laat vallen.
Dat was nog wel opgenomen in het Europees terrorismeverdrag.
In het kaderbesluit over het Europese aanhoudingsbevel dus
niet meer.
De politieke exceptie verdwijnt volledig :
De dubbele incriminatie wordt afgevoerd. Voor een lijst van
34 misdrijven is de dubbele strafbaarstelling niet meer nodig.
Aangezien in verschillende staten zelfs "sympathiseren met" een
bepaalde beweging een delict is, wordt hier de deur opengezet
voor volstrekte willekeur en puur politieke vervolging. De
actualiteit heeft dat overigens aangetoond: er is een tendens
om vreedzame protestbewegingen te criminaliseren (antiglobalisten
onder terrorisme of georganiseerde criminaliteit schuiven).
Het specialiteitsbeginsel (de uitgeleverde persoon moet worden
vervolgd en berecht om het misdrijf waarvoor de uitlevering
werd gevraagd) wordt volledig uitgehold. Een staat kan bij
de uitlevering immers afstand doen van het specialiteitsbeginsel
en bovendien kan de rechterlijke overheid van de uitlevering
vragende staat toestemming geven om een bredere vervolging
in te stellen dan die waarvoor de uitlevering was gevraagd.
België moet zeker de garanties opgenomen in de preambule tot
een weigeringsgrond maken voor de rechter die over de uitlevering
beslist. Beter nog zou zijn mocht het Belgische Parlement boudweg
neen zeggen tegen het kaderbesluit op het Europese aanhoudingsbevel.
Er is geen sanctie voorzien wanneer een lidstaat het besluit
niet ratificeert…
Reageer
Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.
