Privacy, een bijbels verhaal

13 mei 2014

Een agnosticus die bijbelse argumenten aandraagt, het is gewaagd. Maar ik bepleit onweerstaanbare drang bij de bedenking hoe 2014 jaar geschiedenis er anders had uitgezien met een veel vroeger verhaal van DNA afname bij pasgeborenen, dan dat anno 2013 door (toen) procureur-generaal Yves Liégeois bepleit.

Volgens het Evangelie van Lukas werd Jezus geboren terwijl Jozef en Maria in Judea verbleven voor de volkstelling. De Romeinse Gründlichkeit kennende, werd de zoon van de Schepper van DNA dus geregistreerd. Hoe die goddelijke genen er dan zouden uitgezien hebben is een vraag waar we nederig niet bij stilstaan, maar gewoontjes zou dat niet geoogd hebben. Dus springen we meteen over naar het Evangelie van Mattheüs, blijkbaar het enige dat de kindermoord in Bethlehem verhaalt. In het DNA-evangelie van Liégeois zou die feestdag van Onnozele Kinderen op 28 december nooit gevierd zijn.  Met wetenschappelijke zekerheid zou de speurtocht van Herodes immers snel naar de Messias geleid hebben. Einde verhaal. Meteen ook geen apostelen om het na te vertellen.

Echte geschiedenis nu. Het wordt wel eens vergeten dat het pleidooi voor DNA-afname bij pasgeborenen niet aan het brein van de procureur-generaal ontsprong. Het is de akte van geloof, hoop en liefde van een juridische drievuldigheid.

De eerste, voorzichtige stap werd in juni 2012 gezet door de toenmalige voorzitter van de Hoge Raad voor de Justitie, de Gentse advocaat-generaal Jean-Luc Cottyn. In de senaatscommissie Justitie landde de proefballon goed gemikt: als een randbemerking “ten persoonlijken titel” in het HRJ-onderzoek over het werk van Justitie in het onderzoek naar de moord op Annick Van Uytsel. In november 2012 werd het idee opgepikt door Herman Dams, de speurneus naar de witte camionettes, weet u wel. Het idee vond een jaartje later zijn weg naar boven, bij Yves Liégeois. Dit heeft dus veel weg van een stille maar taaie campagne: iets tussen de sloffen en de bottinnekes van Justitie.

Het is twijfelachtig of dit een offensief van justitie tegen criminelen zou zijn. Eerder een defensieve strategie van magistraten onder de slogan ‘onze schuld niet’. Begrijp: als we criminelen niet vinden, eigen schuld, dikke bult met jullie ouderwets gezeur over jullie preutse privacy. Wie niets te verbergen heeft, hoeft niets te vrezen: aanvaarden we dus maar de ‘beheerscultuur’, het management van de ‘risicomaatschappij’ want de controlestaat is allergisch aan het onbekende. En u, brave bange burger, u toch ook ?

Ondertussen comfortabel voor de witteboordcriminaliteit, want die heeft daar geen last van: zelfs de bloeddiamanten van Angola geven hun DNA niet prijs. Met die peperdure DNA-onderzoeken – de DNA-industrie dankt u -  kiezen we dus voor makkelijker prioriteiten.

Maar het echte probleem ligt elders: DNA afname bij boorlingen is de extreemste, luguberste vorm van prepressie - de ultieme combinatie van preventie en repressie als illusie van veiligheid. Met als ongeruststellend resultaat dat je je eigen kinderen daarmee als verdachten registreert. Slaap dan maar zacht.

De ethische vraag bovenop de efficiëntievraag en bovenop die naar commerciële ‘function creep’ is dus die naar de proportionaliteit tussen de bescherming van mensenrechten en veiligheid. Stéphane Verschueren, ondervoorzitter van de CBPL sprak in het RTBF journaal onverbloemd van “une proposition de nature fasciste”.

Met ANPR geven we nummerplaten vrij en al wat daar als info achter zit. In een bizarre, kille visie op het unieke van menselijk leven is DNA dan maar het chassisnummer van kinderen. Een kinderoffer dat zelfs Abraham niet overwogen zou hebben.

(De auteur is ere-vrederechter. U vindt hem op Twitter@NolfJan)

Deel dit artikel

   

Reageer

Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.