Zeven jaar geleden werd in Nice het Handvest van Grondrechten ondertekend. Het handvest telt maar liefst 22 pagina’s en beschrijft de burgerlijke, politieke en sociale rechten van de EU-burgers. Het werd één van de belangrijkste breekpunten van de recente onderhandelingen over een nieuw EU verdrag.

Twee jaar geleden werd een ontwerpgrondwet opgesteld voor de Europese Unie. Het Handvest voor Grondrechten was geïntegreerd in de tekst en vormde dus een wettelijk bindend deel van de overeenkomst. Het ontwerp werd uiteindelijk nooit wet, doordat de tekst in Nederland en Frankrijk bij referendum afgekeurd werd. Sindsdien wordt gewerkt aan een nieuw basisverdrag voor de EU, dat de Grondwet moet vervangen. Vorige week vonden de allerlaatste onderhandelingen in de Raad van Ministers plaats. De status van het Handvest Grondrechten vormde één van de belangrijkste discussiepunten.

Volgens sommigen is het handvest - waarin staat dat mensen recht hebben op dagelijkse en wekelijkse rustpauzes, op preventieve gezondheidszorg, op betaald zwangerschapsverlof, en op sociale en huisvestingsbijstand - een sterk symbool voor de waarden van de Unie. Zij stellen dat het handvest enkel de reeds bestaande rechten samenbrengt die vermeld staan in de bestaande EU-verdragen en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (waarbij alle lidstaten partij zijn) en deze van de EU-rechtspraak.

Tegenstanders (zoals het Verenigd Koninkrijk en Nederland) vrezen dat het handvest het toepassingsgebied van de Europees recht zal vergroten. Het Europees Hof van Justitie zou bevoegd worden voor het recht op collectieve onderhandelingen en collectieve actie, het recht op bescherming van persoonlijke gegevens, het recht op behoorlijk bestuur en op bepaalde regels betreffende bio-ethiek. De laatste 3 kwesties (gegevensbescherming, bestuur en bio-ethiek) zijn “nieuwe rechten”; voordat ze opgenomen werden in het handvest werden ze niet expliciet beschermd als fundamentele rechten in de EU.

Uiteindelijk konden alle Ministers zich vinden in een tussenoplossing. Ze kozen ervoor het Handvest niet integraal in het nieuwe verdrag op te nemen. In Titel I over de waarden en doelstellingen van de EU komt wel een verwijzing naar het Handvest. Ook het toepassingsgebied wordt in dit artikel omschreven. Het Handvest wordt juridisch bindend, maar zal enkel toegepast worden op wetgeving en handelingen van de EU-instellingen. Bovendien wordt een specifieke clausule opgenomen die stelt dat het Handvest niet geldt in het nationaal recht van het Verenigd Koninkrijk.

Tags:

MENSENRECHTEN

Reageer

Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.