Kernkabinet buigt zich over politiedatabanken. De Liga voor Mensenrechten vraagt een onderzoek en ee

24 oktober 2008

De Liga voor Mensenrechten verstuurde op 23 oktober 2008 onderstaand persbericht om de aandacht te vestigen op het feit dat het kernkabinet die dag vergaderde over een Koninklijk Besluit ‘inzake de modaliteiten van het verwerken van persoonsgegevens en informatie door de politie binnen de Algemene Nationale gegevensbank’. De Liga voor Mensenrechten was en is van oordeel dat een dermate belangrijke materie niet per KB geregeld kan worden, maar gestemd moet worden in het parlement waar het uitvoerig besproken kan worden door de volksvertegenwoordigers. Deze actie was succesvol aangezien verschillende politieke partijen de Minister van Justitie gevraagd hebben om deze materie in het parlement te behandelen en de Minister onder deze druk heeft toegegeven. Wordt dus zeker nog vervolgd…

Vandaag wordt een ontwerp van Koninklijk Besluit inzake het beheer van de nationale gegevensbank door de politie besproken op het kernkabinet. De Liga voor Mensenrechten begrijpt dat de werking van de politie het verwerken van persoonsgegevens noodzakelijk maakt en is tevreden dat hierbij eindelijk officiële regels worden gesteld. De Liga betreurt echter de keuze voor een Koninklijk Besluit. Een juist evenwicht tussen een goede werking van de politie en het beschermen van de grondrechten van de burger zou in een democratische rechtstaat moeten worden bepaald via een openbaar en parlementair debat.

Het Koninklijk Besluit inzake “de modaliteiten voor de verwerking van de persoonsgegevens en de informatie van de geïntegreerde politie, gestructureerd op twee niveaus in het raam van de algemene nationale gegevensbank” zal vandaag worden besproken op het kernkabinet. Het ontwerp van KB regelt een zeer belangrijke aangelegenheid, met name het informatiebeheer bij de politie. De Liga voor Mensenrechten begrijpt dat de werking van de politie het verwerken van persoonsgegevens noodzakelijk maakt en is tevreden dat hierbij eindelijk officiële regels worden gesteld. De Liga voor Mensenrechten verzet zich evenwel tegen het disproportionele toekennen van bevoegdheden aan politiediensten.

Het reguleren van het informatiebeheer bij de politie situeert zich namelijk binnen het spanningsveld tussen het vrijwaren van onze burgerrechten, met name het recht op bescherming van onze persoonlijke levenssfeer, en het streven naar veiligheid en openbare orde. Het zoeken naar een juist evenwicht hierbij is niet alleen een zeer moeilijke oefening, maar zou in een democratische rechtstaat ook principieel via een openbaar en parlementair debat moeten plaatsvinden.

Op dit moment functioneert het informatiebeheer bij de politie al 10 jaar zonder duidelijke, wettelijke regels. Deze situatie heeft reeds aanleiding gegeven tot tal van misbruiken, zoals het Comité P herhaaldelijk heeft kunnen vaststellen in haar jaarverslagen. De controlemechanismen zoals ze nu bestaan, zijn ontoereikend om de recente explosie aan maatregelen waarbij steeds meer persoonsgegevens worden verzameld en bewaard door politie- en veiligheidsdiensten te overschouwen. Een grondige analyse van de huidige situatie inzake het informatiebeheer bij de politie is nodig. Op dit moment zijn er immers nog maar weinig mensen echt op de hoogte van het geheel aan maatregelen die het politionele informatiebeheer vormgeven.

De jongste jaren heeft de politie een grote autonomie verworven bij het bepalen van de informatie die al of niet kan worden opgeslagen; een tendens die nog wordt versterkt door het voorliggende KB. Deze verzelfstandiging van de politie heeft geleid tot een enorme hoeveelheid aan geregistreerde gegevens in de algemene nationale gegevensbank. Zo wordt er onder meer zeer gevoelige informatie opgeslagen in verband met biometrische kenmerken, de samenstelling van het gezin, de leefgewoonten, de consumptiegewoonten, de politieke of religieuze overtuiging, de etnische afkomst (hoewel dit geen éénduidig criterium is), etc. De keuze voor deze gegevens doet vermoeden dat men allerlei gevaarlijke associaties maakt met criminaliteit en crimineel gedrag. Verder is het niet duidelijk in welke mate er in deze nationale gegevensbank een voldoende onderscheid wordt gehandhaafd tussen zachte en harde informatie, tussen bestuurlijke en gerechtelijke informatie, en in welke mate er een doorstroming is van gegevens uit bijzondere (al of niet buitenlandse) gegevensbanken.

Mensen lopen een steeds groter risico om te worden geficheerd op basis van onduidelijke criteria en vaak zonder dat men hier van op de hoogte is. Op deze manier wordt er definitief afstand gedaan van een belangrijk rechtsprincipe dat mensen als onschuldig behandelt tot het tegendeel is bewezen, en komt men terecht in een samenleving die haar eigen burgers wantrouwt in plaats van ze te beschermen.

Om bovenstaande redenen is de Liga voor Mensenrechten voorstander van een onderzoek naar het informatiebeheer bij de politie teneinde deze belangrijke thematiek met kennis van zaken in het parlement te kunnen behandelen. Alleen via een openbaar en parlementair debat kan men dergelijke ingrijpende, maar noodzakelijke maatregelen immers de nodige legitimiteit geven in een democratische samenleving.

Deel dit artikel

   

Reageer

Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.