Mobiele camera’s: vandaag voor onverzekerde voertuigen, morgen voor iedereen?

25 april 2013

De politie kan via ANPR de bewegingen van ‘verdachten’ volgen. Maar wanneer ben je ‘verdacht’ en wie controleert of deze verdenkingen wel voldoende concreet zijn? Vandaag worden onverzekerde voertuigen geviseerd, maar wat zal het morgen zijn? Niemand is nog veilig voor het alziend cameranetwerk dat onze Vlaamse wegen omsluit.

Geschat wordt dat eind 2011 meer dan de helft van de Vlaamse steden en gemeenten reeds over mobiele camera’s met nummerplaatherkenning beschikten. Nu al staan de vijftien grootste grensovergangen met Duitsland en België onder permanente camerabewaking. Ter rechtvaardiging van het surveillancesysteem wordt enerzijds het verhogen van de verkeersveiligheid en anderzijds het opsporen van misdadigers opgeworpen. Niet-verzekerde of niet-gekeurde wagens kunnen hiermee worden onderschept. Toch kent het systeem ook tegenkantingen. De privacy van automobilisten krijgt een stevige knauw. Gevreesd wordt dat vooral onschuldige automobilisten ten prooi zullen vallen aan een alziende Big Brother.

Wettelijk kader

Het bespioneren van burgers dient in een rechtstaat te gebeuren in overeenstemming met een aantal fundamentele beginselen. Elke bestaande privacyreglementering voorziet slechts in het controleren van burgers wanneer hiertoe een concrete aanleiding is, zijnde een redelijk vermoeden van een strafbaar feit. Preventieve controle kan geen gerechtvaardigde reden zijn. Het aanvaarden van dergelijke controle maakt van elke burger een mogelijke verdachte, wat het fundamentele vermoeden van onschuld op de helling plaatst.

Bovendien hebben ANPR-camera’s maar zin als ze gekoppeld worden aan verschillende databanken. Ook hier stellen zich privacyproblemen. Een databank mag niet voor andere doelen gebruikt worden dan waarvoor ze is opgesteld. Gevreesd wordt dat de overheid weinig bekommerd is om deze beperking en de camerasystemen eenvoudigweg koppelt aan databanken, desnoods onwettig. En wordt het met de aangekondigde wetswijzigingen wel wenselijk? Willen we zo een samenleving wel? Laat ons hopen dat specifieke regelgeving zal resulteren in een verhoogde democratische controle op hun gebruik. Permanente en systematische registratie van alle nummerplaten in de hoop ooit een ‘hit’ te bekomen is een nefaste ontwikkeling die de zweem wegdraagt van een controlestaat.

Function creep

Om het vage en steeds groter wordende toepassingsgebied van slimme camera’s aan banden te leggen dient de nieuwe wet ook duidelijk te bepalen voor welke doeleinden er slim gesurveilleerd kan worden. Verkeershandhaving en opsporing van misdadigers zijn de meest voor de hand liggende. Voorbeelden voor uitbreiding zijn echter legio: bewijs in echtscheidingszaken, controle op woon- en werkverkeer, het innen van boetes, ten behoeve van de fiscus, enz. Vandaag zijn het onverzekerde voertuigen, wat zal morgen brengen? Het is slechts een mum van tijd alvorens weer een nieuwe, vindingrijke toepassing van nummerplaatherkenning zich aanbiedt.

Iedereen potentieel verdacht?

Wie vandaag de dag de draagwijdte en risico’s van het ANPR-systeem minimaliseert onderschat de verstrekkende potentie van het bewakingssysteem. Wanneer dergelijke info wordt gekoppeld aan allerhande databanken worden de controlemogelijkheden van opsporingsdiensten of overheidsinstellingen ongelimiteerd. Zo wordt iedere burger een potentiële verdachte.

Mobiele camera’s: het alziende oog van Big Brother

‘Slimme’ mobiele camera’s zijn de natte droom van iedere controlestaat. Daarom zijn ze genomineerd voor de Big Brother Awards. Je kan nog tot 23 mei stemmen op jouw favoriete privacyschender via www.bigbrotherawards.be.

Deel dit artikel

   

Reageer

Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.