In Nederland zijn verschillende organisaties zoals Vrijbit, Privacy First en het Platform Bescherming Burgerrechten een proces begonnen tegen de Nederlandse staat. Samen proberen ze de Nederlandse regelgeving te veranderen die bepaald dat biometrische gegevens die worden verzameld n.a.v. het nieuwe biometrische paspoort of de ID-kaart worden opgeslagen in een centrale databank.

De invoering van biometrische paspoorten in alle Europese lidstaten vloeit voort uit een Europese regelgeving; meer bepaald "Verordening 2252/2004/EG van de Raad van 13 december 2004 betreffende normen voor de veiligheidskenmerken van en biometrische gegevens in door de lidstaten afgegeven paspoorten en reisdocumenten". De nieuwe paspoorten zullen naast een digitale foto van het aangezicht ook de vingerafdrukken van de twee wijsvingers en een digitale handtekening bevatten. Deze gegevens worden opgeslagen op een Radio Frequency Indentification chip (RFID-chip) op het paspoort; een technologie die toelaat om gegevens vanop een zekere afstand uit te lezen op basis van radiogolven. De Europese reglementering bepaalt bovendien dat de lidstaten nationale wetgeving kunnen aannemen om vingerafdrukken ook op andere gegevensdragers op te slaan, bijvoorbeeld in een nationale databank. Nederland heeft dergelijke wetgeving aangenomen (zie www.eerstekamer.nl) en sinds 21 september 2009 worden digitale pasfoto's en vingerafdrukken in één centraal paspoortregister geregistreerd, samen met alle overige persoonsgegevens die vermeld worden op een paspoort of ID-kaart. Deze gegevens zouden aan inlichtingen- en veiligheidsdiensten en indirect ook aan Justitie ter beschikking worden gesteld (zie www.vrijbit.nl).

Biometrische paspoorten werden destijds op Europees niveau ingevoerd als een preventieve maatregel tegen misdaad en terrorisme; mede op aansturen van de VS na de aanslagen van 9/11. De strijd tegen terrorisme, illegale immigratie en handel in valse documenten kan echter niet gevoerd worden ten koste van fundamentele mensenrechten. Niet alleen is deze verordening destijds op een onrechtmatige wijze tot stand gekomen, ze werd ook gelegitimeerd op basis van ICAO-standaarden (International Civil Aviation Organisation, een VN-organisatie) waaraan men moest voldoen. De ICAO-standaard vereiste echter geen vingerafdrukken, een gedigitaliseerde foto van het aangezicht volstond. Het waren de toenmalige Europese ministers die oordeelden dat dit onvoldoende was en die de opname van vingerafdrukken aan het oorspronkelijke wetsontwerp hebben toegevoegd.

Tal van burgerrechtenorganisaties zijn echter van mening dat het steeds toenemende gebruik van biometrische gegevens en de manier waarop deze een onderdeel zijn geworden van ons dagelijkse leven een risico inhouden voor onze democratische samenleving. Het degradeert éénieder tot de status van een verdachte en versterkt tegelijkertijd de greep van de staat op zijn burgers. Uit studies blijkt bovendien dat biometrische paspoorten niet onvervalsbaar zijn en dat de opgeslagen biometrische gegevens in de RFID-chip onvoldoende beschermd zijn en misbruik toelaten. De RFID-chip zendt immers een radiosignaal uit die een identiteitscontrole mogelijk maakt op elk moment en op elke plaats zonder medeweten van de houder van het betrokken document. Het risico bestaat tevens dat ongemachtigde derden de chip kunnen lezen en persoonlijke informatie verkrijgen. Het feit dat de biometrische gegevens daarbovenop ook nog eens zouden worden opgeslagen in een centrale databank, maakt de kans op misbruiken alleen maar groter en is daarom onaanvaardbaar.

De organisatie Vrijbit heeft reeds een klacht ingediend tegen de Nederlandse wet bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Staatsburg omdat zij van mening zijn dat deze wetgeving een schending inhoudt van het recht op eerbiediging van het privé-leven (art. 8 van het EVRM). Het schorsingsverzoek werd echter onontvankelijk verklaard en het Hof is tot nu toe inhoudelijk niet op de klacht ingegaan. Vrijbit wil het hier niet bij laten en daarom starten ze samen met de organisaties Privacy First en het Platform Bescherming Burgerrechten een rechtszaak tegen de Nederlandse staat.

Ook België moet het biometrische paspoort invoeren. De Europese deadline hiervoor was 26 juni 2009, maar België zal pas tegen de 2e helft van 2010 klaar zijn om dergelijke paspoorten uit te reiken. Momenteel bestaat er op Belgisch niveau nog geen wetgeving die de centrale opslag van dergelijke gegevens mogelijk maakt, maar ook in België lijkt het de bedoeling om dit binnen afzienbare tijd te realiseren; zo bleek althans uit het antwoord op een recente parlementaire vraag . De Liga zal de evoluties in Nederland van nabij opvolgen en eventueel gelijkaardige stappen overwegen, mocht de Belgische regering besluiten om ook een centrale databank in te voeren voor deze hoogst gevoelige informatie.

Tags:

PRIVACY PRIVACY

Reageer

Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.