Op 29 juni 2005 deed het Hof van Cassatie uitspraak in de zaak ‘TOTAL in Birma’. De klacht van enkele Birmaanse vluchtelingen, waarvan één ondertussen door België is erkend, tegen de Belgische zetel van de energiegigant TOTAL werd immers onontvankelijk verklaard. Hierdoor wordt de zaak aan de Belgische rechtbanken onttrokken.

De beslissing van het Hof van Cassatie wekt verbazing en verontwaardiging. In een notendop komt de uitspraak hier op neer. De wet van 5 augustus 2003 die een grondige aanpassing van onze Genocidewet heeft doorgevoerd, bevat ook een overgangsregeling voor klachten waarvoor het gerechtelijk onderzoek al was ingesteld. In die overgangsregeling wordt de Belgische nationaliteit als aanknopingspunt vermeld om een klacht niet aan de Belgische rechtbanken te onttrekken. Louter door een vergetelheid van de toenmalige wetgever spreekt de regeling niet van erkende vluchtelingen. Nochtans staat het zonder twijfel vast dat erkende vluchtelingen in ons land dezelfde toegang tot het rechtssysteem hebben als Belgen. Dit vloeit voort uit het gelijkheidsbeginsel van onze Grondwet, maar ook uit het Vluchtelingenverdrag. Ons land is al vele jaren partij bij dit verdrag en moet de bepalingen ervan zorgvuldig naleven. Het verdrag voorziet uitdrukkelijk in het recht voor erkende vluchtelingen op toegang tot de rechtbanken onder dezelfde voorwaarden als eigen onderdanen. In een arrest van 13 april 2005 had ons Arbitragehof dan ook vastgesteld dat de overgangsregeling van de Genocidewet in strijd is met de Grondwet en het Vluchtelingenverdrag. Het Hof van Cassatie heeft echter de uitspraak van het Arbitragehof genegeerd. Het gaf een uiterst letterlijke interpretatie aan de overgangsbepaling die niet de bedoeling van de wetgever weergeeft. De gevolgen van de uitspraak zijn jammer genoeg groot. De klacht van de in België erkende Birmaanse vluchteling is niet ontvankelijk verklaard en het Belgische gerecht mag de zaak niet verder onderzoeken. Met andere woorden, er wordt niet langer onderzocht in hoeverre TOTAL zich in Birma heeft schuldig gemaakt aan dwangarbeid en steunverlening aan de militaire junta.

Na de uitspraak hebben een twintigtal mensenrechtenorganisaties en vakbonden, waaronder de Liga voor Mensenrechten, zich verbonden in een ‘Uniek samenwerkingsverband voor rechtvaardigheid in het TOTAL-dossier in Birma’. Het samenwerkingsverband ijvert ervoor dat de politici een nieuwe wet stemmen die duidelijk maakt dat de overgangsregeling (uiteraard) ook voor erkende vluchtelingen openstaat. Hoewel een aantal parlementsleden zelf voorstander zijn van een dergelijke interpretatiewet, is het nog lang niet zeker of de wet er zal komen. Het blijkt immers dat TOTAL op actieve wijze lobbyt bij de politici om te vermijden dat deze wet en dus ook de rechtszaak er zouden komen…

Tags:

ARCHIEF VRIJHEID VS VEILIGHEID

Reageer

Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.