Studienamiddag "De machines van Justitie: 15 jaar elektronisch toezicht in België"
29 november 2013
Het elektronisch toezicht bestaat vijftien jaar in België. De eerste experimenten met de enkelband vonden einde jaren ’90 plaats in het kader van een kleinschalig project in de gevangenis van Sint-Gillis. Na een wat aarzelende start is het elektronisch toezicht de afgelopen jaren uitgegroeid tot één van de belangrijkste modaliteiten van strafuitvoering in ons land. Het aantal enkelbanden en ondertoezichtgestelden stijgt jaar na jaar. De toepassingsmogelijkheden dijen almaar verder uit, van de strafuitvoering naar de voorlopige hechtenis, en mogelijk binnenkort ook naar de fase van de straftoemeting. Intussen wordt volop geëxperimenteerd met nieuwe technologieën, zoals spraakherkenning en GPS.
Het potentieel van het elektronisch toezicht lijkt dan ook onuitputtelijk. De nieuwe technologie spreekt tot de verbeelding en zou een antwoord bieden op zowat alle kwalen waarmee de Belgische strafrechtspleging wordt geplaagd, niet in het minst het probleem van de overvolle gevangenissen. Het elektronisch toezicht wordt voorgesteld als een goedkoper, sneller inzet- en uitbreidbaar en menselijker alternatief voor de klassieke vrijheidsstraf. Kortom: dit zou een win/win-verhaal moeten zijn voor de gestrafte, zijn sociale omgeving, de strafrechtsbedeling en de samenleving tout court.
Maar is dit ook zo? Onderzoeksrechters lopen niet warm om het elektronisch toezicht toe te passen in het kader van de voorlopige hechtenis. Het Rekenhof en het Europese antifoltercomité stelden vast dat de druk op de Belgische gevangenissen niet verdween met het elektronisch toezicht. Integendeel: terwijl het aantal enkelbanden steeg, nam ook de gevangenispopulatie in versneld tempo toe. Bovendien lijken kwaliteitsvolle selectie en begeleiding het almaar meer te moeten afleggen tegen de macht van het getal: wordt de samenleving daar werkelijk beter van? Bovenal roept de snelheid waarmee tezelfdertijd op zovele verschillende fronten – regelgeving, uitvoeringspraktijk en technologie – aan het elektronisch toezicht wordt gesleuteld vragen op bij direct betrokkenen en de buitenwereld. Zijn de dagen van het ooit zo geroemde ‘Belgische model’, gestoeld op een evenwichtige mix van technologie en professionele begeleiding, definitief geteld?
Op deze studienamiddag maken we het bilan op van discussies en evoluties m.b.t. elektronisch toezicht met bijdragen vanuit de academische wereld en het praktijk- en beleidsveld in België.
Programma
13.30u: Welkom
13.35u: Penal reform and electronic monitoring (Mike NELLIS, University of Strathclyde)
14.05u: De aantrekkingskracht van het elektronisch toezicht (Tom DAEMS, UGent)
14.25u: Elektronisch toezicht in België: kader, achtergronden en evoluties (Tom VANDER BEKEN, UGent)
14.45u - 15.10u: pauze
15.10u: Onder elektronisch toezicht: de beleving van direct betrokkenen (Delphine VANHAELEMEESCH, UGent)
15.30u - 16.45u: Rondetafelgesprek
Moderator: Freya VANDER LAENEN, UGent
Panel:
Annie DEVOS, Directeur-generaal Justitiehuizen
Pierre PIRON, strafuitvoeringsrechter, strafuitvoeringsrechtbank Gent
Luc STAS, directeur-inrichtingshoofd, gevangenis Gent
Jan SWENNEN, advocaat balie Hasselt
16.45u: Receptie
Voor wie? Het doelpubliek omvat advocaten, justitieassistenten, onderzoekers, NGO’s, personeel gevangenissen, beleidsverantwoordelijken, politici, en al wie interesse heeft in de strafrechtsbedeling in België.
Waar? 'Complex Zebrastraat', Zebrastraat 32, 9000 Gent.
Wanneer? vrijdag 29 november 2013 van 13u30 tot 17u30
Prijs? De kostprijs bedraagt 75€. De inschrijving omvat deelname aan de studienamiddag, koffiepauze, receptie en de boekpublicatie De machines van Justitie: Vijftien jaar elektronisch toezicht in België (Maklu, 2013).
De studienamiddag wordt erkend als permanente vorming van de OVB (4 juridische punten).
IGO neemt de inschrijvingskosten ten laste van deelnemende magistraten, gerechtelijke stagiairs en personeelsleden van de rechterlijke orde. Voor hen die zich inschrijven doch niet effectief aanwezig zijn neemt het Instituut voor gerechtelijke opleiding de eventuele kosten niet ten laste. Vervanging door een collega is evenwel toegestaan, die dan met vermelding van naam en functie tekent naast de naam van de vervangen collega.
Door wie? De studienamiddag wordt georganiseerd door het Institute for International Research on Criminal Policy (IRCP), vakgroep Strafrecht en Criminologie, Universiteit Gent.
Inschrijven? Via: www.ugent.be/machinesvanjustitie
Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.