Het zijn misschien wel gevleugelde woorden,
die van Mimount Bousakla onlangs, "integratie moet van twee
kanten komen". Dat dit taalkundig moeilijk kan, enkel een purist
die daar over struikelt. Maar niet Bousakla spant deze week
de kroon aangaande boude uitspraken in electorale tijden, maar
wel haar partijgenoot Robert Voorhamme. "De migrantencultuur
staat elke integratie in de weg", aldus Voorhamme.
Enorm veel, en tegelijk bedroevend weinig, zitten in deze woorden
vervat. Wie zijn dan wel de migranten; welke is die migrantencultuur;
over welk integratiemodel hebben we het; en waarop is die uitspraak
gebaseerd? Zoveel onduidelijkheid, onnauwkeurigheid en simplisme
dat zo'n woorden eigenlijk hun vermelding niet waard zijn.
En toch sloegen de woorden in. Misschien juist omdat er tegelijk
zoveel boodschappen en vooronderstellingen in zitten. Weeral
een culpabilisering van migranten (want hun cultuur staat integratie
in de weg), of m.a.w.: diegenen aan wie zo vaak de toegang
tot bepaalde sectoren van de samenleving ontzegd wordt, hebben
er zelf schuld aan. Kijk maar, aldus Voorhamme, naar de gearrangeerde
huwelijken. Of naar de ongelijkheid van man en vrouw. Of naar
bepaalde religieuze uitingen. Zaken die ofwel tot de persoonlijke
levenssfeer behoren, ofwel onderwerp uitmaken van dwingende
bepalingen in de Belgische wetgeving. Zo eenvoudig kan het
zijn.
Maar de kwestie is tegelijk veel complexer. De eigenlijke betekenis
van integratie is het maken van een harmonisch geheel of opnemen
in een geheel, terwijl in het gangbare politiek discours integratie
veelal assimilatie of aanpassing betekent. Wanneer men, zoals
Voorhamme, assimilatie of aanpassing als voorwaarde vooropstelt
om te komen tot die opname in een geheel of creatie van een
harmonisch geheel, dan komt men tot de onzinnige stelling dat
men geïntegreerd moet zijn om geïntegreerd te worden. Wie is
nog mee?
Wanneer wordt er een duidelijke onweerlegbare definitie van
begrippen als "migrant" of "allochtoon" geformuleerd? En belangrijker,
wanneer houdt iemand op migrant of allochtoon te zijn? Daar
moeten we het eerst eens over zijn. Zoals anderen reeds geschreven
hebben, konden de gekoloniseerde Kongolezen tenminste nog een
certificaatje van evolué bemachtigen, maar zoveel geluk hebben
onze allochtonen blijkbaar niet.
Waarom dus niet, heren en dames politici, het voorstel tot
oprichting van een onafhankelijke onderzoeks- en evaluatiecommissie
m.b.t. het antiracisme- en integratiebeleid, uitgaande van
de FMDO, ondersteunen? Je kan hier de volledige tekst van het
voorstel van de FMDO nalezen in
Word-formaat of
PDF-formaat.
De Liga voor Mensenrechten zal zich alleszins inspannen om
de oprichting van zo'n commissie mee te bewerkstelligen. Want
enkel degelijk onafhankelijk onderzoek kan enig licht werpen
op complexe materies. Met z'n allen eens zijn gedacht zeggen
over kwesties die de rechten van zulke grote groepen inwoners
betreffen, mag nooit volstaan.
