Evaluatie van de Databewaringsrichtlijn: Burgers winnen niets, maar verliezen hun privacy
17 april 2011
Brussel, 17 April 2011 – De Europese Commissie maakt op 18 april haar evaluatierapport van de Databewaringsrichtlijn openbaar. Deze richtlijn verplicht telecombedrijven tot langdurige willekeurige bewaring van elke elektronische communicatie van elke burger van de Europese Unie. Burgerrechtenorganisatie EDRI (European Digital Rights) bekritiseert in een parallel "schaduwrapport", gepubliceerd op 17 april, dat de Europese burgers niets hebben gewonnen bij de Databewaringsrichtlijn, maar wel hun privacy en hun fundamenteel recht op het geheim van elektronische communicatie hebben verloren. EDRI dringt er bij de Commissie op aan om het Europese Mensenrechtenverdrag te respecteren en de Databewaringsrichtlijn in Europa te verwerpen.
De Commissie slaagt er in haar evaluatierapport niet in te bewijzen dat databewaring een noodzakelijke maatregel is ter bestrijding van ernstige criminaliteit. Uit statistieken van de lidstaten blijkt dat de meerderheid van gegevens die door politiediensten worden gebruikt voor het oplossen van ernstige strafbare feiten ook beschikbaar zouden zijn zonder verplichte databewaring. Ook heeft het niet omzetten van de Richtlijn in enkele Europese landen niet geleid tot een stijging van criminaliteit of een daling van het aantal opgeloste zaken in die lidstaten. In Roemenië, Duitsland en Tsjechië hebben de nationale Grondwettelijke Hoven de omzetting van de Richtlijn vernietigd wegens een schending van de privacy en het geheim van elektronische communicatie. In Oostenrijk en Zweden beslisten de nationale parlementen om de Richtlijn niet te implementeren omwille van privacybezwaren.
Inmiddels worden reeds 500 miljoen Europese burgers geconfronteerd met een ongeziene en niet-noodzakelijke inperking van hun fundamentele rechten. In 2010 werden de verkeers-en locatiegegevens van elke Europeaan gemiddeld om de zes minuten vastgelegd in een telecommunicatie database. Volgens de Europese Toezichthouder Gegevensbescherming is de Databewaringsrichtlijn het meest privacy schendende instrument dat ooit door de Europese Unie werd aangenomen.
Bovendien slagen verschillende Europese lidstaten er niet in de verplichtingen omtrent het toezicht op de veiligheid van de bewaarde gegevens te respecteren. Sommige lidstaten hebben niet eens een procedure om de opgeslagen gegevens te verwijderen na afloop van de bewaringsperiode, alsook voor het toezicht op dit proces. De Commissie beschuldigt niet nader genoemde lidstaten van het opvragen van communicatiegegevens uit andere lidstaten bij bedrijven uit eigen land, in plaats van de internationale procedures te volgen.
Volgens Joe McNamee van EDRI "hebben de Europese burgers, en Europa's geloofwaardigheid als pleitbezorger van fundamentele rechten, een hoge prijs betaald voor deze Richtlijn, door enerzijds de inperking van het recht op privacy en anderzijds het chaotisch omspringen met persoonlijke data. Het evaluatierapport van de Commissie en ons schaduwrapport tonen dat de Richtlijn heeft gefaald op elk mogelijk niveau – geen respect voor de fundamentele rechten van de Europese burgers, geen harmonisatie van de Europese interne markt, en geen noodzakelijk instrument ter bestrijding van criminaliteit."
De Liga voor Mensenrechten deed in het verleden, in samenspraak met de Ligue de droits de l'Homme, de Orde van Vlaamse Balies, de Ordre des Barreaux Francophones et germanophone en de Algemene Vereniging van Beroepsjournalisten in België (AVBB – AGJPB), reeds een oproep aan de Belgische wetgever om de Databewaringsrichtlijn niet om te zetten naar Belgisch recht en om de regering de opdracht te geven initiatieven te nemen om deze Europese Richtlijn ongedaan te maken of minstens grondig bij te sturen. Ondertussen heeft de regering een ontwerptekst klaar die verder gaat dan de Europese eisen wat betreft de minimum bewaartermijn – twaalf maanden in plaats van zes – en die tevens het bewaren van bankgegevens regelt. In het licht van deze nieuwe ontwikkelingen herhaalt de Liga haar eis en vraagt om het recht op privacy te respecteren.
Het evaluatierapport van de Commissie zal dienen als basis voor de herziening van de Richtlijn. De Commissie zal moet oordelen of zij de Richtlijn zal wijzigingen dan wel zal intrekken. EDRI zal haar schaduwrapport overmaken aan het Europees Parlement, en roept haar leden op om te dingen naar de fundamentele rechten van 500 miljoen EU burgers en de Databewaringsrichtlijn te herroepen.
Meer informatie: het schaduwrapport van European Digital Rights
Petitie tegen het omzetten van de Europese databewaringsrichtlijn in Belgische regelgeving: surf naar www.bewaarjeprivacy.be.
Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.
