Het vermoeden van onschuld blijft overeind: Grondwettelijk Hof vernietigt Dataretentiewet II
22 april 2021
De Liga voor Mensenrechten is tevreden dat het Grondwettelijk Hof de Dataretentiewet II vandaag vernietigt en onze regering aanspoort werk te maken van een betere bescherming van ons recht op privacy.
Ter herinnering: de Daterentiewet II verplichtte telecomproviders om alle communicatiegegevens van alle inwoners van België te bewaren gedurende 12 maanden. Wie belt waar, met wie, wanneer, hoe lang; naar welke sites wordt er gesurfd, wie sms’t met wie… . Hoewel het hier om zogenaamde metadata gaat, is het mogelijk om op basis van deze data profielen te maken van mensen. Deze gegevens waren, onder bepaalde voorwaarden, toegankelijk voor gerechtelijke autoriteiten, de politie, en de inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
De Liga stelde tegen de Dataretentiewet II een beroep tot vernietiging bij het Grondwettelijk Hof in, omdat :
Nadat eerder het Europees Hof van Justitie al besloot dat de dataretentiewet II niet in lijn is met het Unierecht, stelt nu ook het Grondwettelijk Hof de Liga in het gelijk: de algemene bewaring van de communicatiegegevens van alle inwoners van België, zonder dat daar een aantoonbare reden voor is, gaat te ver en is zo in strijd met ons recht op privacy.
“Het Hof zegt daarbij niet dat de verzameling van die gegevens tout court op de schop moet. Het Hof maakt duidelijk dat de redenering vanuit de overheid anders moet: de verplichting tot bewaring van gegevens met betrekking tot elektronische communicatie moet de uitzondering zijn, en niet de regel.”, legt Liga-voorzitter Kati Verstrepen uit. Het Hof verduidelijkt dat er grenzen moeten gesteld worden aan de massa-verzameling van metadata. Zo suggereert het Hof een aantal alternatieven, net zoals het Europees Hof van Justitie die ook al naar voor had geschoven. Die alternatieven moeten onze overheden in staat stellen om zware criminaliteit te bestrijden mét respect voor de mensenrechten. Een algemene bewaring van de communicatiegegevens kan enkel met oog op het beschermen van de nationale veiligheid tegen concrete, ernstige dreigingen. Of er sprake is van zo’n ernstige dreiging, moet bepaald worden door een onderzoeksrechter.
Het Hof roept de wetgever op om een wettelijke regeling te treffen die in lijn is met de uitspraak van het Europees Hof van Justitie en dus ons recht op privacy. Of de gegevens nog in lopende strafzaken kunnen worden gebruikt, laat het Hof over aan de individuele strafrechters die uitspraak moeten doen in die zaken.
De Liga voor Mensenrechten is erg blij met dit arrest. Het Hof verduidelijkt nogmaals dat de bestrijding van criminaliteit niet wettigt dat iedere burger als verdachte wordt behandeld en voortdurend wordt gesurveilleerd. “We hopen dat de ministers van Justitie en van Binnenlandse zaken dit arrest ter harte nemen en zo spoedig mogelijk een nieuwe regeling aannemen die zowel onze veiligheid, als onze vrijheid beschermt”, concludeert voorzitter Kati Verstrepen.
Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.
